Άγιος Νεκτάριος Μητροπολίτης Πενταπόλεως Αιγύπτου

Εορτάσαμε και μνημονεύσαμε τον Άγιο Νεκτάριο, Μητροπολίτη Πενταπόλεως Αιγύπτου, αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί. Ας πούμε λίγα λόγια για τον Άγιο : Γεννήθηκε στις 1 Οκτωβρίου του 1846 στη Σηλυβρία της Θράκης από τον Δήμο και τη Βασιλική Κεφάλα και ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά τους. Το κοσμικό του όνομα ήταν Αναστάσιος.

Μικρός, 14 ετών, πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος και κατόπιν ως παιδονόμος στο σχολείο του Μετοχίου του Παναγίου Τάφου. Κατόπιν πήγε στη Χίο, όπου το 1876 μ.Χ. εκάρη μοναχός στη Νέα Μονή Χίου με το όνομα Λάζαρος και στις 15 Ιανουαρίου 1877 μ.Χ. χειροτονήθηκε διάκονος, ονομασθείς Νεκτάριος, από τον Μητροπολίτη Χίου Γρηγόριο.

Αργότερα μετέβη στην Αθήνα όπου και σπούδασε Θεολογία και χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Πενταπόλεως. Το 1904 μ.Χ. ίδρυσε γυναικεία Μονή στην Αίγινα, της οποίας ανέλαβε προσωπικά τη διοίκηση, αφού εγκαταβίωσε εκεί το 1908 μ.Χ., μετά την παραίτηση του από τη Ριζάρειο Σχολή. Έγραψε αρκετά συγγράμματα, κυρίως βοηθητικά του θείου κηρύγματος. Η ταπεινοφροσύνη του και η φιλανθρωπία του υπήρξαν παροιμιώδεις.

Πέθανε το απόγευμα της 8ης Νοεμβρίου 1920 μ.Χ. Τόση δε ήταν η αγιότητά του, ώστε επιτέλεσε πολλά θαύματα, πριν αλλά και μετά τον θάνατο του. Ενταφιάστηκε στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος στην Αίγινα όπου και φυλάσσονται Η Κάρα και τα περισσότερα Λείψανα του.

Η ταπεινοφροσύνη του και η φιλανθρωπία του υπήρξαν παροιμιώδεις. Άραγε πόσοι από εμάς μπορούμε να δούμε βαθιά μέσα στην καρδιά μας και να απαντήσουμε με ειλικρίνεια αν είμαστε ταπεινόφρονες και φιλάνθρωποι; «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών έστιν η βασιλεία των ουρανών». μακάριοι και ευτυχισμένοι είναι όσοι συναισθάνονται με ταπεινοφροσύνη το φτωχό τους πνευματικό επίπεδο, διότι δική τους είναι η βασιλεία των ουρανών. Με την λέξη πνεύμα , μας λέει ο ιερός Χρυσόστομος, ο  Κύριος, δεν εννοεί την ψυχή του κάθε ανθρώπου. με την φράση ‘πτωχοί τω πνεύματι’ εννοούνται εκείνοι που έχουν ταπεινοφροσύνη. Ο άνθρωπος πρέπει να αισθάνεται, πάντοτε, "πτωχός τω πνεύματι",  να μην νομίζει πως είναι παντογνώστης αλλά να προσφεύγει στην μόνη πηγή της σοφίας για την ανάπτυξη του πνεύματός του, που είναι η Αγία Σοφία του Θεού. Ο " πτωχός τω πνεύματι" είναι "ο ευσεβής " και "ο κεχρισμενος" από το Θεό.

«Πνεῦμα Κυρίου ἐπ᾿ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με·εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμένους τὴν καρδίαν, κηρύξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν »(Ησαία 61-1) που σημαίνει : Πνεύμα Κυρίου είναι και μένει εις εμέ, διότι με αυτό με εχρισεν ο Κυριος ως άνθρωπον και με έστειλε να κηρύξω στους πτωχούς και γυμνούς από πίστιν ανθρώπους το χαρμόσυνον μήνυμα της σωτηρίας· να θεραπεύσω αυτούς, των οποίων η καρδία έχει συντριβή από το βάρος της αμαρτίας· να κηρύξω στους δούλους της αμαρτίας την άφεσιν και την απελευθέρωσιν· να χαρίσω αναβλεψιν εις εκείνους, που έχουν σκοτισμένον και τυφλωμένον τον νουν από τα πάθη της αμαρτίας. Βλέπουμε λοιπόν ότι ακόμη και ο προφήτης Ησαΐας, από τον Θεό αναμένει την Σοφία για τις πράξεις του.

Κάποιοι μπορούν εδώ να ισχυριστούν ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν σε άλλες εποχές, δεν υπήρχαν τόσοι μεγάλοι πειρασμοί, ίσως ακόμη ότι ασκήτευαν και έμεναν για κάποια χρονικά διαστήματα απομονωμένοι από τον κόσμο. Εδώ η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή. Το Θηρίο, ο πειρασμός δηλαδή, είναι πάντα όπου βρισκόμαστε. Αλλά για να είναι πάντα μαζί μας, θα πρέπει εμείς να του έχουμε δώσει την ευκαιρία να μας ακολουθεί. Το θηρίο αν το κουβαλάς μέσα σου όπου και να πας θα σε φάει. Χρειάζεται λοιπόν καθημερινή πάλη και επικοινωνία με τον Θεό για να μπορέσουμε να έχουμε κλειστές τις πόρτες της καρδιάς μας στο Θηρίο.

Και ποια είναι αγαπητά μου αδέλφια η μόνη οδός επικοινωνίας με τον Θεό, για να μας χαρίσει την σοφία του, για να μας χαρίσει την δύναμη που χρειαζόμαστε καθημερινά; Η Προσευχή.

«…Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύχεσθαι, καθὼς καὶ Ἰωάννης ἐδίδαξε τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ.» δηλαδή , είπε ένας από τους μαθητές του προς αυτόν· “Κυριε, δίδαξε μας να προσευχώμεθα, όπως και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής εδίδαξε τους μαθητάς του’’». (Λουκ. 11,1). Με την προσευχή λοιπόν επικοινωνούμε με τον Θεό. Με την ειλικρινή προσευχή ζητάμε από τον Θεό, όχι να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε υλικά αγαθά αλλά να μας παρέχει όλα εκείνα τα πνευματικά αγαθά τα οποία χρειαζόμαστε για να είμαστε δυνατοί στον αγώνα μας προς την ουράνια βασιλεία. Με την προσευχή ζητάμε από τον Κύριο να μας δίνει δύναμη για να μπορούμε να είμαστε ενάρετοι με καθαρή συνείδηση ώστε οι ενέργειές μας να μας καθιστούν ευσεβείς.

«μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» . Μακάριοι όσοι διακρίνονται για την καθαρότητα της καρδιάς τους, διότι αυτοί θα δουν το Θεό μας λέγει ο Κύριος στην επί του Όρους ομιλία του. Τους ενάρετους και με καθαρή καρδία , αυτούς που έχουν τις συγκεκριμένες αρετές λέει ο Ιερός Χρυσόστομος, μας τονίζει ο Ιησούς Χριστός ως αναγκαία αρετή για ένα Χριστιανό. Όχι για να είμαστε καλοί Χριστιανοί αλλά για να είμαστε Χριστιανοί. Δεν υπάρχει η έκφραση που ακούγεται συχνά : Καλός Χριστιανός. Υπάρχει μόνο Χριστιανός. Δεν μπορείς να είσαι «Κακός Χριστιανός». Ή τηρείς τις εντολές του Κυρίου και είσαι Χριστιανός ή δεν τις τηρείς και απλά δεν είσαι Χριστιανός.

Μα άνθρωποι είμαστε, θα μου πείτε. Έχουμε νεύρα, θυμώνουμε και γινόμαστε κακοί. Δεν αντιλέγω. Τα νεύρα, ο θυμός, όπως και τόσα άλλα είναι ανθρώπινα πάθη. Αυτός ακριβώς είναι ο αγώνας του Χριστιανού. Να νικήσει όλα αυτά τα πάθη του που τον οδηγούν στην αμαρτία και να πορευθεί με ευσέβεια και να διάγει Χριστιανικό βίο σε όλη του την ζωή. Τι και αν μας κατηγορούν οι γύρω μας. Τι και αν μας κατηγορεί άδικα η γειτόνισσα. «μακάριοί έστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ' υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού» Είπε δηλαδή ο Χριστός μας: μακάριοι είστε, όταν σας βρίσουν οι άνθρωποι και προβούν σε δίωξή σας και πουν, ψευδόμενοι, κάθε είδους κακολογία εναντίον σας για μένα. Αφήστε τους να λένε. Ας σας κακολογούν. Εσείς θα τους απαντάτε με απαξίωση και ηρεμία. Εσείς θα αμειφτείτε με την Βασιλεία των Ουρανών. Δεν γίνεται να θεωρείται μακάριος αυτός που αμείβεται με υλικό τρόπο, δηλαδή σε αυτή την ζωή που όλα τελειώνουν γρήγορα. Όσοι κακολογούν βλάπτονται οι ίδιοι, μας λέει ο  άγιος Χρυσόστομος, γιατί το κάνουν από δική τους κακία και δεν ευθύνονται αυτοί που το υπομένουν.

Άλλωστε δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εμείς οι απλοί θνητοί άνθρωποι τον λόγο για τον οποίο μας βρίσκουν κάποια δεινά. Σκεφθήκατε ποτέ ότι μπορεί οι καθημερινοί πειρασμοί που βιώνουμε μας παραχωρούνται από τον Θεό για να φανερωθούν τα κρυμμένα πάθη, να καταπολεμηθούν κι έτσι να θεραπευθεί η ψυχή; Σκεφθήκατε ποτέ μήπως είναι και αυτό ένα  δείγμα του θείου ελέους;

Τα Χριστούγεννα, πρώτα ο Θεός, πολλοί από εσάς θα κοινωνήσουν εκείνη την Άγια Ημέρα. Θα νηστεύσετε, θα εξομολογηθείτε. Θα μπορείτε όμως να έρθετε με καθαρή την καρδιά για να μεταλάβετε των Αχράντων Μυστηρίων;  Θα μπορείτε να έχετε πραγματικά συγχωρήσει όλους αυτούς που σας κακολογούν;  «Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι»(Λκ. 23,34).Πατέρα μου συγχώρα τους και μη καταλογίζεις ενοχή στην κτηνώδη και εγκληματική συμπεριφορά τους. Δεν ξέρουν τι κάνουν. Έχουν τυφλωθεί εντελώς. Αυτά τα λόγια είπε ο Κύριος επάνω στον Σταυρό, για τους εχθρούς τους. Μπορείτε και εσείς να προσεύχεσθε καθημερινά, ώστε να σας δίνει δύναμη ο Θεός για να συγχωρέσετε αυτούς που σας κακολογούν; Αυτούς που σας κουτσομπολεύουν και σας προσάπτουν άδικές κατηγορίες;

Να προσεύχεστε λοιπόν , και οι δυνατοί αλλά και οι αδύνατοι, καθημερινά στον Θεό για να σας δίνει δύναμη ώστε να ζείτε μια Χριστιανική ζωή και να ελπίζετε στον Κύριο για την δίκαιη ανταμοιβή σας. Αυτός που ελπίζει στον Κύριο, θα επικαλεσθεί τον Ύψιστο για να εισέλθει στο Αγιαστήριό Του, για να δει και να χαρεί τα θαυμάσια Του· και ο Κύριος θα ακούσει τη φωνή της δέησής του. Αν τον καταδιώξουν πονηροί δεν φοβάται, γιατί ξέρει ότι όλα είναι υπό τον έλεγχο του Κυρίου.

Επειδή ξέρουμε ότι με τον ενάρετο βίο μας, μέσα μας ζει ο Χριστός. Και αφού μέσα μας θα ζει ο Χριστός, ας προσευχόμαστε καθημερινά, να ζούμε σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου : Ζω, λοιπόν, όχι πια εγώ, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός. Και τη ζωή που τώρα ζω στη σάρκα, τη ζω με την πίστη που έχω στον Υιό του Θεού, ο οποίος με αγάπησε και παράδωσε τον εαυτό του για μένα. (Γαλ. 2-20). «ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ. »